Dit is de stapel boeken waar ik me de komende maanden door heen ga werken, met uitzondering van de Norton Anthology of English Literature,  waar ik alleen een selectie uit zal lezen. Sommige van deze boeken, zoals het toneelstuk ‘The Playboy of the Western World’ (1907) van de Ierse schrijver John Millington Synge, zijn al meer dan een eeuw oud. Het bovenste boek, ‘A Portrait of the Artist as a Young Man’ (1916), heb ik al uit. Het was mijn eerste Joyce en ik ben erg onder de indruk, al heb ik niet de illusie dat ik alles begrepen heb.

Waarom ik dit doe, al die oude boeken lezen? Het korte antwoord is dat ik deze zomer zeer waarschijnlijk een summerschool over modernisme ga volgen in Edinburgh en ik vast begonnen ben met lezen. Ik heb ook gesolliciteerd naar een beurs voor literair vertalers, en als ik die krijg, ga ik naast het vak over modernisme ook een vak over Schotse literatuur en een vak over hedendaagse literatuur volgen. Dan komen er nog twee van deze stapels boeken bij en zal ik geen 2 maar 6 weken in Edinburgh verblijven. Fingers crossed dus!

Waarom ik me heb aangemaild voor die summerschool? Ten eerste wil ik mezelf blijven ontwikkelen en ten tweede lijkt het me gewoon ontzettend leuk. Natuurlijk, ik ben vertaler en ik zou misschien beter vertaalcursussen kunnen doen, maar ik heb ook Engels gestudeerd en tijdens mijn studie vond ik de literatuurvakken het leukst. Ik denk dat mijn literatuur-tic nooit meer weggaat. Ik word gewoon superblij van de gedachte dat ik straks les krijg over deze boeken, van alle nieuwe informatie die ik tot me zal kunnen nemen, die prachtige taal.

Toen ik net met de VertalersVakschool begonnen was, heb ik een keer koffie gedronken met een van mijn docenten van de universiteit. Hij gaf me twee tips. Zijn eerste tip was: altijd blijven lezen. Zijn tweede tip was er een speciaal voor literair vertalers. Ik wilde graag een spannend 19de eeuws kort verhaal over een vrouwelijke vampier vertalen en uitgegeven krijgen. Probeer je voor te stellen, zei hij, of je dit boek al in de boekhandel zou zien liggen. Wie gaat dit lezen? Wat is je angle? En waarom nu?

Een bekend uitspraak over lezen is afkomstig van Haruki Murakami:

“If you only read the books that everyone else is reading, you can only think what everyone else is thinking.”

(Norwegian Wood)

Wordt iets al te veel gehyped, dan hoef ik het niet meer. Ik wil iets lezen omdat ik daar een bepaalde reden voor heb, niet omdat het nieuw is of omdat iedereen het leest en het stapels hoog in de AKO ligt. Snobistisch wellicht, en soms doe ik het boek en mezelf daardoor tekort. Van Murakami heb ik namelijk ook nog geen letter gelezen. Maar, als Murakami echt zo goed is, en dat geloof ik inmiddels wel, dan kan ik over vijf jaar ook nog gerust aan Murakami beginnen. Zo ben ik ook twee maanden geleden pas begonnen met het kijken van House of Cards.

Normaal gesproken ben ik dus een enigszins afwijkende en vrij onverstoorbare lezer. Zo lees ik allerlei boeken uit de jaren ’50 en ’60, waaronder Beat Literature. En af en toe werk van mijn favoriete Nederlandse schrijvers, zoals Remco Campert, Connie Palmen (ik heb bijna al haar romans gelezen, op ‘De Erfenis’ na) en Willem Frederik Hermans, of iets anders.

De afgelopen tijd heb ik schrikbarend weinig gelezen. Ik had geen duidelijk doel voor ogen en ik had het te druk met deadlines halen. Ook had ik in geen tijden meer vakantie gehad; hoeveel boeken ik tijdens een vakantie verslind, is altijd een goede graadmeter voor de mate van ontspanning. De afgelopen twee weken heb ik vakantie gehouden, om bij te komen van een aantal drukke maanden. Hangend in mijn favoriete stoel heb ik eindelijk ‘Lolita’ van Vladimir Nabokov uitgelezen, een beroemd boek en tevens een van de favoriete boeken van de uitgever van De Misleider. Van de zomer was ik tot tweederde gekomen en ik wilde het nu wel eens uit hebben.

Met deze zomercursus in het verschiet kan, mag en moet ik dus weer naar hartelust gaan lezen. En dat vind ik heerlijk. Om af te sluiten twee prachtige fragmenten uit A Portrait of the Artist as a Young Man. Ik weet niet of deze passages in Schotland aan bod zullen komen, maar ik vond ze erg mooi.

Hoofdpersoon Stephen Dedalus wacht vol spanning af of hij zal worden toegelaten tot Trinity University. Zijn vader is daarvoor op gesprek bij de universiteit. Op een gegeven moment wordt de spanning Stephen te veel en gaat hij naar Howth, naar zee.

“There was a lust of wandering in his feet that burned to set out for the ends of the earth. On! On! his heart seemed to cry. Evening would deepen above the sea, night fall upon the plains, dawn glimmer before the wanderer and show him strange fields and hills and faces. Where?

[…] In a few moments he was barefoot, his stockings folded in his pockets and his canvas shoes dangling by their knotted laces over his shoulders and, picking a pointed salteaten stick out of the jetsam among the rocks, he clambered down the slope of the breakwater.”

Die zucht naar vrijheid en avontuur, die levenslust. Dat gevoel kennen we allemaal, toch?

***